Türkiye tarım ve gıda sektöründen temsilciler, Ukrayna’nın başkenti Kiev’de düzenlenen Türkiye – Ukrayna Tarım İş Forumu’nda muhataplarıyla bir araya geldi. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakan Yardımcısı Mehmet Daniş, Türkiye’nin Ukrayna ile gerek kilit coğrafi konumu, gerek ekonomik ve ticari potansiyeli nedeniyle ilişkileri geliştirmek istediğini belirtti. TOBB Sayman üyesi Faik Yavuz ise Ukrayna’nın Avrupa’nın ekmek sepeti olarak adlandırıldığını anımsatarak, “Ukrayna dünyanın en verimli siyah toprağının üçte birine sahiptir” dedi.
Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası’nın ev sahipliğinde gerçekleşen ‘Türkiye – Ukrayna Tarım İş Forumu’na Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakan Yardımcısı Mehmet Daniş, Ukrayna Tarım ve Gıda Bakan Yardımcısı Olga Trofimtseva, Ukrayna Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Gennadly Chyzhykov, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Sayman üyesi Faik Yavuz, Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu(TGDF) Genel Sekreteri İlknur Menlik ve iki ülkeden sektör temsilcileri katıldı.
Gennadly Chyzhykov: 200 milyon insanı doyuracak üretim potansiyeline sahibiz
Açılış konuşmasını gerçekleştiren Ukrayna Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Gennadly Chyzhykov , 45 milyon nüfusa sahip olduklarını ve 200 milyon insanı doyuracak üretim potansiyeli taşıdıklarını kaydetti. Teknoloji transferine ihtiyaç duyduklarını bildiren Chyzhykov, Türkiye’den gelen 200’den fazla şirket temsilcisini ağırlamaktan memnun olduklarını ve işbirliği için müsait bir ortam olduğunu ifade etti.
Faik Yavuz: Ukrayna dünyanın en verimli siyah toprağının üçte birine sahip
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Sayman üyesi Faik Yavuz ise Avrupa’nın ekmek sepeti olarak adlandırılan Ukrayna’nın büyük bir ekonomik potansiyele sahip olduğunun altını çizdi.
Türkiye – Ukrayna işbirliğinin, Ukrayna’nın bağımsızlığını kazanmasından bu yana sürekli olarak geliştiğini ifade eden Yavuz, şunları kaydetti:
“Türkiye ile Ukrayna Karadeniz’de stratejik olarak çok önemli iki ülke. Ülkelerimiz arasındaki siyasi ilişkiler yanında, iktisadi ilişkilerin güçlü olması, giderek derinlik kazanması çok önemli. 2023 yılı sonu itibarıyla 20 milyar Dolarlık bir ticaret hacmi hedefini önemsiyoruz. Gerçekçi buluyoruz.
İlişkilerimizdeki ivme yukarıya doğrudur; gelişme yönündedir. Bu süreci hızlandıracak bir adım da, Serbest Ticaret Anlaşması (STA) müzakerelerinin bir an önce tamamlanması olacaktır. Güçlü lojistik altyapısı, istikrarlı finansal sistemi ve genç, dinamik ve yaratıcı nüfusuyla Türkiye yerli ve yabancı yatırımcılar açısından bölgesinin en cazip ülkesidir. Esasen, ekonomilerimizin yapısı, üretim yapımız tamamlayıcı niteliktedir.
Bu çerçevede, Ukrayna ile lojistik, yatırım, müteahhitlik, tarım gibi hemen her alanda daha fazla işbirliği yaparak, ilişkileri daha da geliştirmeyi arzu ediyoruz. Özellikle tarım alanındaki işbirliği fırsatlarına değinmek istiyorum. Ukrayna dünyanın en verimli siyah toprağının üçte birine sahiptir. Tarımsal üretim ülke gayri safı hasılasının %14’ünü teşkil etmekte, ihracatın da %30’unu oluşturmaktadır. Ukrayna’da 42 milyon hektar tarım arazisi olduğunu biliyoruz.
Ukrayna, başta yağlı tohumlar olmak üzere buğday, arpa, mısır gibi temel gıda hammaddelerinin üretimi ve ihracatında her yıl dünyada ilk sıralarda yer alıyor. Benzer şekilde, sebze ve meyve üretimi her geçen gün artmakta ve sektörde önemli gelişmeler kaydedilmektedir. Tarım alanında, için önemli yatırım fırsatları olduğunu biliyoruz. Eminim ki firmalarımız bu fırsatları ikili görüşmeler esnasında daha da iyi irdeleme şansı bulacaklar. İki güçlü ülke olarak, 120 milyonu aşan nüfusumuzla, yeni işbirlikleri geliştirerek coğrafyamızda öncü ülkeler olma potansiyeline sahibiz.”
Mehmet Daniş: Türkiye’de tarım son 13 yılın onunda büyüme gösterdi
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakan Yardımcısı Mehmet Daniş, Ukrayna’nın gerek kilit coğrafi konumu, gerek ekonomik ve ticari potansiyeli nedeniyle Türkiye açısından ikili ilişkileri her alanda ilerletmeye gayret ettiği ülkelerden biri olduğuna değindi.
Daniş, Tarım Bakanlığının Eylül ayında kalabalık bir heyetle Türkiye Ukrayna Tarım Yürütme Komitesi’ni topladığını ve iki ülke Bakan Yardımcıları olarak Kiev’de bir Tarım İş Forumu toplanması konusunda mutabık kaldıklarını hatırlattı.
Türk tarımına ilişkin rakamsal verileri paylaşan Daniş, Türkiye’de tarım sektörünün son on üç yılın onunda büyüme gösterdiğini kaydetti.
Daniş, şunları kaydetti:
“2015 yılı itibariyle tarım nüfusumuz 17,5 milyon olup bu da toplam nüfusumuzun beşte birine tekabül etmektedir. Tarımsal ihracatımız 17 milyar ABD Doları, tarımsal ithalatımız ise 11 milyar ABD Doları’dır.
Türkiye, 192 ülkeye 1.681 çeşit tarım ürünü ihraç etmektedir. Türkiye buğday unu ihracatında dünya birincisi, makarna ihracatında da dünya ikincisidir. Ülkemiz tarımsal hasılada Avrupa’da birinci olup yine Avrupa’da; tavuk eti, yumurta ve bal üretiminde birinci, su ürünleri yetiştiriciliğinde ikinci, süt üretiminde ise üçüncüdür
Türkiye’de tohumculuk alanında yaptığı yatırımlar sonucunda 2015’te 70 ülkeye yaklaşık 27 bin ton tohum ihracatı gerçekleştirmiştir. Ayrıca dünyanın üçüncü en büyük tohum gen bankası da ülkemizdedir. Bu kapsamda, iki ülkenin bu potansiyelleri dikkate alındığında, Ukrayna’nın Türk tarım sektörü ile yapacağı ortaklık ve ticari işbirliğinin iki tarafa da önemli faydalar sağlayacağına inanıyorum.
Türkiye – Ukrayna Tarım İş Forumu
Ukrayna’nın tarım alanında büyük potansiyelinin Türkiye’nin tarımsal üretimdeki birikim ve tecrübesi ile birleşmesinin hem iki ülke ticaretini arttıracağı hem de üçüncü ülkelere yönelik işbirliği imkânlarını geliştireceğini düşünüyorum.
Bakanlığımız bünyesinde özel sektör ile hareket eden ve ülkemizin tarım ürünleri ihracatına katkı sağlaması amacıyla ‘Dış Pazar Stratejileri Çalışma Grubu’ adıyla yeni bir birim kurulmuştur. Bunun sonucunda son 4 ayda Gürcistan ve İran ile tarımsal iş forumları yapılmış olup üçüncüsü Ukrayna ile gerçekleşmektedir.
Bugün iki ülkenin özel sektör temsilcilerinin buluşması ile önemli ticari ilişkilerin başlayacağı, mevcut ilişkilerin güçleneceği ve yeni ticari ortaklıkların meydana gelmesini umut ediyorum.
Ülkelerimizin resmi kurumları olarak bizlere düşen görevler; iki ülke arasında tarım alanında oluşacak ticari ilişkilerde kolaylaştırıcı, teşvik edici ve yol gösterici olmaktır.”
Türkiye – Ukrayna Genel Ticareti
2015 yılı sonu itibariyle iki ülke arasındaki genel ikili ticaret hacmi 4,6 milyar dolar. Türkiye’nin Ukrayna’ya ihracatı 1,1 milyar dolar, ithalatı ise 3,5 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Türkiye, Ukrayna için önemli bir ticari ortak. Ukrayna, toplam ihracatının yaklaşık %10’unu Türkiye’ye yaparken, toplam ithalatının ise %3’ünü Türkiye’den gerçekleştiriyor.
Türkiye – Ukrayna Tarımsal Ticareti
2015 yılında Türkiye Ukrayna’ya 148 milyon dolarlık tarım ürünleri ve gıda ihracatı yaparken, Ukrayna’dan 915 milyon dolarlık ithalat yaptı. İki ülke arasında toplam tarımsal ticaret hacmi yaklaşık 1,1 milyar dolar. Ukrayna, Türkiye’nin tarımsal ithalatında ikinci ülke konumunda.
(4)