İtalya Tarım Bakanlığı tarafından kabul edilen yeni atık yasası ile gıda israfı konusunda büyük bir adım atılıyor. Artık satılmayan gıdalar hayır kuruluşlarına verilebilecek.
Plan kapsamında, raf ömrünü uzatmak için inovatif bir ambalaj ve transit yöntemlere yönelik araştırmalar için 1 milyon avroluk bütçe ayrıldı. 3 milyon avroluk bir kaynak ise tekrar kullanılabilir ve geri dönüşüme uygun ambalajlar için ayrıldı. 3 milyon avroluk kaynak, 2016, 2017 ve 2018 yıllarında 1’er milyon avro olarak aktarılacak.
Yeni atık yasası
Bu haftanın başına onaylanan yeni yasa, 5 milyon tonluk yıllık gıda israfını %20 azaltarak 4 milyon tona düşürmeyi hedefliyor. İtalya’daki yıllık israfın maliyetinin 12 milyon avro olduğu tahmin ediliyor.
Eskiden, gıda bağışı yapan firmalar hijyen ve izlenebilirlikle ilgili sağlık ve güvenlik kurallarını ihlal etme riski altındaydı. Firmalar, “satılabileceği son tarihi” biraz geçmiş ürünleri vererek, söz konusu yasaları çiğneme riskini alıyordu.
Yeni yasa ile işletmeler tarihi biraz geçmiş gıdaları bağışladığı için cezalarla karşılaşmayacak ve gıda bağışladıkça daha az atık vergisi verecek.
İtalya Tarım, Gıda ve Ormancılık Politikaları Bakanı Maurizio Martina konuyla ilgili şu yorumu yaptı:
“Bu yasa ile, 1 milyon tonluk gıdayı kurtararak hayır kuruluşlarına vermek hedefine bir adım daha yanaşmış olduk.”
Avrupa’da benzeri olmayan bir model olan yeni yasa, israf edenleri cezalandırmak yerine gıdaların kazanımını kolaylaştırmayı ve teşvik etmeyi hedefliyor.
Gıda israfı büyük bir sorun
İtalya’nın bu hamlesini, Avrupa’daki diğer atık yönetimi girişimleri takip ediyor.
AB Horizon 2020 tarafından finanse edilen REFRESH projesine (Tüm Gıda Zinciri için Kaynak Yönünden Verimli Gıda ve İçecek) göre, “AB’de her yıl 100 milyon ton civarında gıda israf ediliyor. Modellemeye göre, müdahale edilmezse gıda israfı 2020 itibariyle 120 milyon tona çıkabilir.” Proje, 2025 yılının sonu itibariyle Avrupa’daki gıda israfını %30 azaltmayı hedefliyor.
AB Horizon 2020, AB’nin Araştırma ve İnovasyon Çerçeve Programı olarak biliniyor.
Avrupa Birliği’nde gıda israfı
Avrupa Birliği Konseyi üyelerine çağrı yaparak gıda israfını önleme ve takibi arttırma çağrısı yaptı.
İtalya bu çağrıya en son uyan ülke oldu. Satılmayan ancak yenilebilir durumdaki gıdaları hayır kurumlarına bağışlamayan süpermarketlere ceza kesen Fransa gibi diğer AB ülkeleri, halihazırda atık yönetimi programlarını uyguluyor.
(35)