Yeditepe Üniversitesi sağlıklı gıda için takip yapan ve israfı önleyen akıllı aparat geliştirdi. Korunması veya durumu takip edilmesi istenen ürün, ilgili reyonda (kasap, şarküteri vb. reyonu) bu çalışma kapsamında geliştirilmiş bir kutu içerisine konularak üzerindeki ısı sensörü ve ivme sensörü yardımı ile ürünün ısısı ve yer değiştirmesi anlık takip edebiliyor.
Üniversite sanayi işbirliği ile kamuya yönelik ürünler üretmekte vakıf üniversiteleri arasında lokomotif konumunda olan Yeditepe Üniversitesi, yeni bir ürün ortaya çıkarttı. Elektrik – Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serkan Topaloğlu, sağlıklı gıda için takip yapan ve israfı önleyen akıllı kutu (aparat) geliştirdi.
Marketlerde veya alışveriş yerlerinde, kasap, şarküteri, balık vb. reyonlardan alınan ve ısınması halinde sağlık açısından risk oluşturabilecek ürünler çeşitli kasaya gelmeden ve ödemesi yapılmadan, mağaza içerisinde başka reyonlarda kalabiliyor.
Çoğunlukla da kritik sıcaklık değerini aştıktan ve uzun süre o değerde kaldıktan sonra reyon görevlileri tarafından tespit edilebilen bu ürünler çeşitli sağlık sorunlarına ve ürün israfına neden olabiliyor.
Amaç: Muhtemel sağlık sorunu ve israfın önüne geçmek
Reyonlarda bulunan ürünlerin soğuk veya sıcak kaldığından emin olunmasını sağlamak amacıyla bu ürünü geliştirdiklerini belirten sistemin geliştiricisi ve buluş sahibi Doç. Dr. Serkan Topaloğlu, “Bu tip bir ürünün markette bulunması gereken reyon dışında bir yerde bulunması ya da unutulması halinde çeşitli mekanizmalar yardımı ile kontrol edilerek, yerinin tespit edilip bozulmadan kaynaklı, muhtemel sağlık sorunu ve israfın önüne geçmek çalışmamızın ana sebepleri arasında yer alıyor” dedi.
Çalışmanın tamamen üniversite ortamında, çeşitli bölümlerle işbirliği içerisinde ve öğrencilerle birlikte geliştirildiğini vurgulayan Doç. Dr. Topaloğlu, şunları kaydetti:
“Çeşitli zamanlarda, özellikle marketlerde bozulabilen ürünlerin farklı reyonlarda kaldığını hepimiz görmüşüzdür. Akıllı sistemler üzerinde ve özellikle de bluetooth ile ilgili çalışmalar yaparken, unutulan bir sebeple bırakılan ürünleri kurtarmak ve israfını önlemek adına bu akıllı sistem fikri oluştu.
Üniversitemiz ile birlikte Türk Patent Enstitüsüne, 2015 yılı Eylül ayında başvurumuzu gerçekleştirdik. Geçtiğimiz aylarda da Avrupa Patent Ofisine, uluslararası başvuruda bulunduk. Tüm bu süreç devam ederken, buluşun prototiplenmesi üzerine çalışmalara devam ettik. Bu noktada yüksek lisans ve doktora öğrencilerimizle buluşun belli parçaları için lisans öğrencilerimizle de çalışmalar yaptık.
Buluş ile ilgili bir parçayı ‘Düşük Güç Tüketen, Bluetooth Tabanlı Kapalı Alan Konum Belirlenmesi ve Uygulaması’ başlıklı bildirimiz ile Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları (ASYU) Sempozyumu 2016’da lisans ve doktora öğrencimiz ile birlikte sunduk. Geçtiğimiz hafta Üniversite Sanayi İşbirliği (USIMP) patent fuarında da sistemin bir maketinin ilk gösterimi yaptık ve sistem oldukça yoğun ilgi gördü.”
Tasarımında Endüstri Tasarımı Bölümü ile çalışıldı
Doç. Dr. Topaloğlu, üniversite içinde diğer bölümlerle de işbirliği yaptıklarını belirterek, şöyle devam etti:
“Elektronik ve yazılım tasarımının yanında, son kullanıcı ile buluşacak bir ürün olması sebebiyle endüstriyel tasarıma da önem vermeye çalıştım. Endüstri Tasarımı bölümünden 3 öğrenci ile çalışmalara başladık. Yaklaşık 6 ay süren çalışma kapsamında birçok endüstriyel model oluşturduk. Bir yıldır üzerinde çalıştığımız buluşun elektronik devre kartları ve yazılımı şu an hazır durumda. Prototipler üretilir üretilmez, 2017 yılının ilk çeyreğinde olası uygulayıcılarla görüşmelerimizi tamamlayıp, ilk saha testini gerçekleştireceğiz.”
Aparat nasıl işliyor?
Korunması veya durumu takip edilmesi istenen ürün, ilgili reyonda (kasap, şarküteri vb. reyonu) bu çalışma kapsamında geliştirilmiş bir kutu içerisine konularak üzerindeki ısı sensörü ve ivme sensörü yardımı ile ürünün ısısı ve yer değiştirmesi anlık takip edebiliyor. Bu takip, kutu üzerinde veya aparatta yer alan düşük güç tüketen işaretçi (beacon) yardımıyla, mağaza içerisine yerleştirilmiş, oldukça düşük maliyetli mikrobilgisayarlarla haberleşmeyi sağlayacak.
Mikrobilgisayarların üzerlerinde koşan ve bu çalışmada geliştirilen çeşitli algoritmalarla ürünün yer tespiti yapılabilecek. Kutu-aparat üzerinde yer alan sesli ve görsel ikaz sistemine ek olarak, alarm mekanizmasının çalışması ile birlikte sistem, çeşitli kanallardan bilgilendirme yapacak (örn. Eposta, sms v.b.) ve bu sayede reyon görevlisi tarafından ürünün yeri kapalı alan haritası üzerinde bulunup, gerekli müdahale yapılabilecek.
(4)