Türkiye’de geçen yıl araştırma ve geliştirme (Ar – Ge) faaliyetlerine ayrılan pay, 2014 yılına göre yüzde 17,1 artarak 20 milyar 615 milyon TL’ye ulaşırken, ticari kesim yüzde 50’lik payla harcamalarda ilk sırayı aldı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Araştırma-Geliştirme Faaliyetleri Araştırması, 2015 verilerini açıkladı.
Ar-Ge faaliyetleri araştırması kapsamında kamu kuruluşları, vakıf üniversiteleri ve ticari kesim anket sonuçlarıyla devlet üniversitelerinin bütçe ve personel dökümlerine dayalı olarak yapılan hesaplamalara göre Türkiye’de Gayrisafi Yurtiçi Araştırma ve Geliştirme harcaması 2014 yılına göre artış gösterdi. Türkiye’de gayrisafi yurtiçi Ar-Ge harcaması 2015 yılında bir önceki yıla göre %17,1 artarak 20 milyar 615 milyon TL olarak hesaplandı.
Bir önceki yıl yüzde 1,01 olan gayrisafi yurtiçi Ar-Ge harcamasının GSYİH içindeki payı, 2015 yılında %1,06’ya yükseldi.
Ar-Ge harcamasının GSYH içindeki payı, 2003-2015
Ar-Ge harcamasının yarısı ticari kesimden
Gayrisafi yurtiçi Ar-Ge harcamalarında ticari kesim yüzde 50 ile en büyük paya sahip iken, bunu yüzde 39,7 ile yükseköğretim kesimi ve yüzde 10,3 ile kamu kesimi takip etti.
Ar-Ge harcamalarının finansmanında da ticari kesim yüzde 50,1 ile ilk sırada yer aldı. Ar-Ge faaliyetlerine yapılan harcamalarda ilk sırayı alan ticari kesimi, yüzde 27,6 ile kamu kesimi, yüzde 18,1 ile yükseköğretim kesimi, yüzde 1,1 ile de yurt dışı kaynaklar takip etti.
Ar-Ge personeli sayısı da artışta
Tam Zaman Eşdeğeri cinsinden çalışan toplam Ar-Ge personeli sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 5,9 artış göstererek 122 bin 228’e yükseldi. Ar-Ge personelinin sektörler itibarı ile dağılımına bakıldığında ise TZE cinsinden toplam Ar-Ge personelinin 2015 yılında yüzde 54,5’i ticari kesimde, yüzde 35,4’ü yükseköğretim kesiminde ve yüzde 10,1’i kamu kesiminde yer aldı.
Toplam Ar-Ge personeli sayısının yüzde 30,7’sini kadınlar oluşturdu. Tam Zaman Eşdeğeri (TZE) cinsinden kadın Ar-Ge personel sayısı, 37 bin 510 oldu. TZE cinsinden kadın Ar-Ge personel oranı ticari kesimde yüzde 24, kamu kesiminde yüzde 25,8, yükseköğretim kesiminde ise yüzde 42,3 oldu.
En fazla Ar-Ge personeli İstanbul Bölgesinde
İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 1. Düzeye göre 2015 yılında Ar-Ge harcamalarının en yüksek olduğu bölge yüzde 28 ile Batı Anadolu (TR5) iken, bunu yüzde 21,6 ile İstanbul (TR1) ve yüzde 21 ile Doğu Marmara (TR4) Bölgesi takip etti.
Ar-Ge personel sayısına göre ise yüzde 24,1 ile İstanbul (TR1) ilk sırada yer alırken, bu bölgeyi yüzde 21,4 ile Batı Anadolu (TR5) ve yüzde 14,2 ile Doğu Marmara (TR4) Bölgeleri izledi.
(2)